Có những người không hề được chào đón trên thế giới, trải qua một đời mòn mỏi, rồi một ngày nào đó lại như bóng đêm tìm thấy tia sáng, như cây héo khô gặp phải mạch nước ngầm… sống lại, rực rỡ, vẹn nguyên, như chưa từng bị cuộc đời làm thương tổn…

...Là khi họ tìm thấy một người giống họ, một tâm hồn đồng điệu để nương tựa, vỗ về và ở bên nhau cho đến khi còn có thể…

“Nếu anh phơi bày tất cả những vết sẹo trên người,

Liệu em có bỏ đi không?

…

Anh có định yêu em không,

Nếu anh thích một kẻ lập dị, thì thật ra em rất đẹp.”*

Kỳ thực tập cuối năm ba Đại học mở ra một cuộc đời mới đối với Hoàng Hi Ngôn. Cô bé từ một cái bóng không dám thể hiện bản thân trong ngôi nhà mà mình đã tồn tại suốt hai mươi năm, lần đầu tiên dám chống lại sự sắp đặt của gia đình, một thân một mình đến thành phố hẻo lánh để bắt đầu công việc tại một tòa soạn báo nhỏ. Và cũng tại đây, cô vô tình phát hiện anh chàng hàng xóm kỳ quặc trong miệng mọi người hoá ra lại là người quen cũ: Tịch Việt, mối tình đầu của chị gái.

Anh Tịch Việt trong ấn tượng của Hoàng Hi Ngôn là một người đặc biệt. Bởi vì chị gái An Ngôn xuất chúng của cô luôn giữ mối quan hệ tốt với người yêu cũ, chỉ ghét mỗi anh Tịch Việt. Anh qua lời nói của chị An Ngôn dĩ nhiên cũng chẳng có gì tốt đẹp: Một con người lập dị khép kín, không cởi mở, có thể khoá cửa trong phòng suốt ngày suốt đêm để vẽ tranh mà không quan tâm đến bạn gái.

Nhưng anh Tịch Việt trong trí nhớ của Hoàng Hi Ngôn dường như còn có một dáng vẻ khác nữa: một anh trai thấu hiểu, biết quan sát và biết sẻ chia. Lần đầu gặp mặt, anh Tịch Việt đến chơi nhà lại là người duy nhất quan tâm đến cô bé con với đôi mắt nhòe lệ ngồi trên salon, là người không nói một lời mà chỉ cầm đến đưa cho cô một hộp kem Bát Hỉ.

Kem ngọt làm người ta vui vẻ, xoa dịu đi nỗi lòng. Nhưng vị ngọt lan ra đầu lưỡi rồi nuốt xuống bụng cũng không để lại chút gì. Cô bé Hoàng Hi Ngôn vì thế cũng chẳng còn nhớ anh Tịch Việt là ai.

Cho đến khi gặp lại…

Cái duyên hàng xóm làm họ không tránh khỏi gặp gỡ tiếp xúc và dần trở nên thân thiết. Anh Tịch Việt vẫn như lời mọi người thường nói: khác người, suốt ngày trốn trong phòng vẽ tranh, ghét tiếng ồn. Gương mặt đẹp như tượng tạc nhưng trắng bệch vì thiếu ánh nắng càng nổi bật hơn nhờ mái tóc dài lãng tử đôi lúc được cột lên vội vàng.

Anh Tịch Việt vẫn không quan tâm đến ai, kể cả bản thân mình. Ngày mà mọi người phá cửa vào nhà, anh đã đau dạ dày, sốt đến hôn mê. Kể từ dạo ấy, Hoàng Hi Ngôn lại được dì út của anh gửi gắm thêm nhiệm vụ để tâm đến cuộc sống của anh. Từ đó mối quan hệ giữa họ dần trở nên thân thiết hơn. Anh Tịch Việt lập dị trong mắt mọi người dần tiệm cận lại với con người trong ký ức của cô:  ít nói nhưng lại ấm áp và thấu hiểu.

Giữa họ không tồn tại những câu chuyện tâm tình từ đầu hôm đến tận tối muộn mà chỉ đơn giản là vài tin nhắn hỏi thăm, vài câu an ủi, thi thoảng còn xen lẫn sự lúng túng giữa hai con người không giỏi giao tiếp bằng lời. Nhưng họ lại thực sự thấu hiểu đủ để phô ra những thứ mà họ rắp tâm che giấu, những thứ mềm yếu nhất từ trong tận đáy lòng.

Hoàng Hi Ngôn nhận ra tình cảm của mình đối với Tịch Việt dần dần biến đổi. Cô bé vốn vẫn luôn lý trí đã chọn cách trốn tránh. Cô nghĩ rằng chỉ cần không gặp, không nghe, không thấy nữa, rồi cảm xúc chớm nở ấy vẫn sẽ như vị kem mát lành dần trôi vào quên lãng. Nhưng có ngờ đâu, trong bóng đêm tịch mịch, chỉ cần một đốm lửa thắp lên, cũng sẽ trở thành thứ sáng nhất, soi đường dẫn lối cho trái tim. Có ngờ đâu, những lời cấm cản sẽ chỉ càng làm cho người ta thêm mạnh mẽ để nghe theo tiếng lòng.

Tịch Việt vốn là một hoạ sĩ tài hoa, bản vẽ của anh luôn nhận được sự ngợi khen. Nhưng người ta vẫn nhìn ra được những bức vẽ này thiếu đi phần hồn. Bởi vì người vẽ ra nó vốn đã quen phong bế tất cả những cảm xúc vào một góc sâu trong lòng. Anh vẫn mãi loay hoay chưa thể tìm ra cách lan toả được cảm xúc vào trong tranh của mình. Rất nhiều tác phẩm mà người khác trầm trồ, đối với anh cũng chỉ là một thứ mang vẻ đẹp nông cạn, không chạm đến đáy.

Cũng như tình cảm của chính anh vậy. Anh không phải chưa từng nói chuyện yêu đương. Nhưng anh lại chưa bao giờ thực sự cố gắng, thực sự vì ai đó trao ra trái tim và quyết lòng thay đổi. Rồi tất cả họ đều không thể chịu nổi sự lạnh nhạt và nhàm chán của anh mà ra đi.

Cho đến khi anh gặp được Hoàng Hi Ngôn. Cô bé xinh xắn tràn đầy sức sống nhưng luôn nép mình bên trong lớp vỏ bọc an toàn. Cho đến khi chỗ xấu xí, yếu đuối nhất của cô cũng được vạch trần ra trước mặt, anh bỗng dưng cảm thấy trong mình dâng lên một tầng cảm xúc khác lạ.

Với anh, cô là không khí, là nguồn sáng giữa dòng thời gian không phân biệt sớm tối. Nhưng ngày rồi lại đến đêm, hoa nở rồi hoa cũng tàn. Cô rồi vẫn sẽ như những người khác, đến rồi đi, để lại cho anh ảo ảnh không dứt về ánh sáng và khát vọng?

Thôi thì, không có được vẫn tốt hơn...

Từ khi cô ra đi, họ tưởng chừng sẽ quên nhanh thôi. Ai rồi cũng sẽ quay về với cái kén của mình, tình cảm nào rồi cũng tàn phai. Nhưng cái độc đáo của người nghệ sĩ là khi cảm hứng trở lại, một khi họ hiểu được trái tim, không gì có thể ngăn cản họ đấu tranh vì tình yêu, vì cái đẹp, kể cả lý trí.

Những tin nhắn hỏi thăm từ phương xa, những lần mượn cớ vụng về để liên lạc, những cuộc gặp gỡ chóng vánh đã từng chút từng chút nuôi dưỡng tình yêu trong họ, chờ lúc phá kén chui ra.

Nhưng liệu tình cảm của họ có được bền lâu khi thứ mà Hoàng Hi Ngôn đối diện không chỉ là quá khứ giữa Tịch Việt và chị gái, mà còn là kỳ vọng của gia đình về tương lai và cả sự không thiện cảm của cả nhà cô đối với Tịch Việt. Tình thân, dẫu mỏng manh, nhưng không phải là thứ dễ dàng cắt đứt. Tình thân so với tình yêu, bên nào trọng, bên nào khinh?

Và liệu tình cảm của họ có như những tình yêu nghệ sĩ khác, đến nhanh như người ta si mê một bức tranh đẹp rồi cũng lại đi nhanh, khi anh chàng họa sĩ lại tiếp tục dấn thân vào những cuộc phiêu lưu nghệ thuật mới mà quên mất rằng, nàng thơ của họ không nằm trên trang giấy.

**

“Nơi đây gió yên bão lặng” kể về câu chuyện tình yêu giữa hai con người bình thường, gặp được nhau, quyết lòng xa nhau, rồi lại nỗ lực để về bên nhau: Một anh chàng hoạ sĩ đồ hoạ đang đi trốn để tìm lại cảm hứng sáng tác và một cô bé sinh ra đã là một sai lầm, lớn lên như một chiếc bóng lặng lẽ trong một gia đình đầy những con người nổi bật.

Họ đều là những người thiếu vắng tình thương, lớn lên trong vỏ bọc để chở che cho trái tim mỏng manh đơn bạc. Nhưng bỗng một ngày, họ va vào nhau. Quãng đời bình lặng nhạt nhòa bỗng chốc nở hoa.

Chỉ có anh không hốt hoảng khi nhìn thấy những gì xấu xí nhất mà cô che đậy. Chỉ có anh nhìn ra được vẻ đẹp tiềm ẩn của cô, để rồi biến cô thành nàng thơ của riêng mình.

Chỉ có anh hiểu cô và trở thành lý do để cô thoát khỏi khỏi những luân thường đạo lý mà người ta vẫn bảo rằng phải buông tay.

Chỉ có cô không thấy anh chưa đủ tốt, nhìn thấy chân thiện mỹ nơi anh, nói anh không cần phải thay đổi. Và cũng chỉ có cô xem anh là nhà.

Trong bóng tối vô định, họ là “hết thảy ánh sáng và ấm áp” soi đường dẫn lối để về lại bên nhau. Từ đó, ngày tháng bên nhau, những điều dung dị nhất cũng hoá thành thơ.

“Ngày hôm qua rồi ngày hôm sau

Anh chỉ còn em đường độc đạo

Tay em, anh đặt quả tim vào

Cùng nhịp tim em hòa với nhau

Tất cả thời gian trên nhân thế

Mình sẽ cùng nhau say giấc nồng…”**

“Nơi đây gió yên bão lặng” thực sự không có quá nhiều cao trào, bởi vì bản thân họ đã là cảng tránh gió, là nơi lánh bão cho đối phương và cho chính bản thân họ. Vẫn như những tác phẩm khác của Minh Khai Dạ Hợp, “Nơi đây gió yên bão lặng” đầy chất thơ. Lời văn có lúc ấm áp như ngọn lửa, lại có lúc trong trẻo như làn nước len lỏi vào tận sâu tâm hồn, được chuyển tải trọn vẹn qua bản chuyển ngữ chỉn chu làm cho bộ truyện dù có nội dung không mới mẻ nhưng rất đáng để đọc.

____

Chú thích:

* Bài hát Trở về nguyên hình (Mở rộng tầm mắt) - Trần Dịch Tấn - Bản dịch hai câu trên Will, hai câu dưới trích từ bản edit truyện.

**Trích từ bài thơ “Nous dormirons ensemble” (Mình sẽ cùng nhau say giấc nồng) Louis Aragon, trích từ tập thơ Le Fou d’Elsa (1963), người dịch Hoàng Lan.

“...” Trích từ bản chuyển ngữ mà reviewer đã đọc: Sườn xào chua ngọt.

*Cover chỉ mang tính chất minh họa cho bài viết.